Bugün 16 Ekim “Uluslararası Jeoetik Günü”.

Uluslararası Jeoloji Bilimleri Birliği( IUGS) ile Uluslararası Felsefe ve Beşeri Bilimler Birliği (CIPSH) tarafından desteklenen ve 2017 yılından bu yana Uluslararası Jeoetiği Destekleme Birliği (IAPG) tarafından belirlenen bir tema kapsamında kutlanan Uluslararası Jeoetik Günü’ nün, bu seneki teması “SÜRDÜRÜLEBİLİR ENERJİ GELECEĞİ İÇİN JEOETİK" olarak belirlenmiştir.

2017 yılından beri kutlanan Uluslararası Jeoetik Günü`nün amacı, bir bütün olarak yerbilimleri camiası ve kamuoyunda yerbilimsel bilginin, araştırma, uygulama, eğitim ve iletişimde jeoetik kurallara uyularak kullanılmasının toplumsal, sosyal ve kültürel önemi konusunda farkındalığı artırmaktır.

Sürdürülebilir enerji geleceği için jeoetik teması, jeoloji mühendislerinin etik sorumluluğunun bugün ve gelecekteki önemi bir kez daha vurgulanmaktadır.

Enerji kaynaklarına erişim, insanlığın gelişimi için vazgeçilemez bir zorunluluktur. Ancak enerji kaynaklarının üretimi ve kullanımı, çevrenin koruması, sosyal adaletin sağlanması ve kuşaklar arası eşitlik konularında kritik soruları da gündeme getirmektedir.

Günümüzde enerji üretimi ve tüketimi, küresel ölçekte çevresel, ekonomik ve toplumsal sistemleri doğrudan etkileyen en kritik süreçlerden biridir. Bu süreçlerin yönetiminde yalnızca teknolojik ve ekonomik verimlilik değil, aynı zamanda jeoetik değerlerin benimsenmesi de büyük önem taşımaktadır.

Jeoetik yaklaşım, yerbilimleri camiasına ve topluma, enerji kaynakları da dahil olmak üzere doğal kaynakların, insanı önceleyen, çevreye ve doğaya saygılı, sürdürülebilir, adil ve sorumlu biçimde üretilmesini ve kullanılması gerektiğini vurgulayan bilimsel ve etik bir çerçeve sunar.

Jeoetiğe değer vermek, çevreyi korumak, ekosistemleri korumak ve bugünden gelecek nesillerin refahına da katkıda bulunmak anlamına gelecektir. Dolayısıyla enerji kaynaklarının üretilmesi ve kaynakların yönetiminde yerbilimleri bilgisini jeoetik bir bakış açısıyla uygulayacak her jeoloji mühendisi, enerji arzında adalet ilkesini gözeterek, insanlığın gelecekte de temiz bir çevrede güvenli enerji kaynaklarına sahip olabilmesine katkı verdiğinin bilincinde olmalıdır.

Jeoetik değerler, insanlığın enerjiye olan artan ihtiyacını karşılarken, gezegenin ekolojik dengesiyle uyum içinde hareket etmenin zorunluluğunu hatırlatır. Fosil yakıtların aşırı kullanımı sonucu ortaya çıkan küresel iklim değişikliği, biyolojik çeşitliliğin azalması ve jeolojik çevre üzerindeki geri dönüş olmayan olumsuz etkiler, jeoetik temelli bir enerji politikası zorunluluğunu açıkça ortaya koymaktadır.

Bu bağlamda, enerji üretiminde yenilenebilir kaynaklara yönelerek çevresel etkileri enaza indirmek jeoetik sorumluluğun temelini oluşturur.

Enerji tüketiminde bireysel ve kurumsal düzeyde jeoetik farkındalık geliştirmek de önemlidir. Enerji israfının önlenmesi ve verimli kullanılması, bilinçli tüketim alışkanlıklarının yaygınlaştırılması; yalnızca ekonomik kazanç sağlamaz, aynı zamanda doğal kaynakların korunmasına ve gelecek nesillere yaşanabilir bir çevre bırakılmasına da katkıda bulunur.

Hem üretimde hem de tüketimde jeoetik değerlerin enerji politikalarına entegrasyonu, sürdürülebilir kalkınma hedeflerine ulaşmanın ve toplumsal refahın uzun vadede korunmasının vazgeçilmez koşuludur. Bilim insanları, karar vericiler ve toplumun tüm kesimleri; enerji üretimi ve tüketiminde “doğaya karşı değil, doğayla birlikte” hareket etme bilincini geliştirmelidir.

Ülkemizde 2024 yılı içinde yenilenebilir kaynakların elektrik üretimindeki payı yaklaşık %43 olarak gerçekleşmiştir; 2025 hedefi ise bu payı yaklaşık %48’e çıkarmaktır. TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası, temiz enerji kaynaklarından elektrik üretilmesi çalışmalarını desteklemekte ve jeoetik değerlerin ülkemizin enerji politikasının ayrılmaz bir parçası haline getirilmesi çağrısında bulunmaktadır.

Enerji politikalarına jeoetik değerlerin entegre edildiği, insanı önceleyen, çevreye ve doğaya saygılı sürdürülebilir bir enerji politikasının uygulanması dileğiyle 9. ULUSLARARASI JEOETİK GÜNÜ`NÜ KUTLUYORUZ.

Saygılarımızla,

TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası

Yönetim Kurulu