Ülkemizin dördüncü kurulan üniversitesidir, Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ). Trabzon Milletvekili Mustafa Reşit Tarakçıoğlu ve 28 arkadaşının verdiği teklif ile TBMM’de 20 Mayıs 1955 tarih ve 6594 sayılı kanunla kurulmuş KTÜ, İstanbul ve Ankara illeri dışında kurulan ilk üniversitedir. Her ne kadar kuruluş sıralamasında dördüncü olsa da, eğitim-öğretime ancak 1963 yılında, daha geç kurulan üniversitelerden sonra başlayabilmiştir. Genç KTÜ, kuruluş kanunu teklifinde yer alan “Karadeniz’in doğu kuzey bölgesi bir maden bölgesidir…” ifadelerindeki hedefleri gerçekleştirmek için 1965 yılında Jeoloji Mühendisliği Bölümünün temelini oluşturan Jeoloji Enstitüsünü kurmuştur. Bu yıl 60. Kuruluş yılını kutlayan KTÜ Jeoloji Mühendisliği Bölümü, KTÜ’de kurulan üçüncü bölümdür. Bölüm emekli öğretim üyesi Prof. Dr. Sadettin Korkmaz’ın kaleminden “Anadolu’da Kurulan İlk Jeoloji Bölümünün Öyküsü: KTÜ Jeoloji Mühendisliğinin 60. Yılı”.

Turbalıklar ve turba bataklıkları iklimsel değişikler, flora, fauna ve ortamsal koşulların geçmiş kayıtlarını saklayan ekosistemlerdir. Günümüzde ülkemizdeki birçok turbalık farklı nedenlerle ya yok olmuştur ya da yok olmak üzeredir. Doç. Dr. Fatma Hoş-Çebi ve Prof. Dr. Sadettin Korkmaz yok olmaktan kıl payı kurtulan Ağaçbaşı Yayla Turbalığı’nı tanıtıyor.

İsimsiz kahramanlardır laboratuvarlarda çalışan jeoloji mühendisleri. Jeolojinin en temel öğesi olan taşların tanımlanması ve sınıflandırılmasını yapar petrograflar laboratuvarlarda, bazen makroskobik gözlemlerle bazen de mikroskop altında. Dr. Ş. Nihal Aydın, yıllarını MTA’nın petrografi laboratuvarlarında geçirmiş, ülkemizin değerli bir petrografıdır. Dr. Aydın’nın not defterinde on binlerce kayaç etüdü bulunmaktadır. Bu sayıda Dr. Aydın’nın Tell Kurdu Höyüğüne (Antakya) ait arkeolojik malzemenin petrografik incelemelerinden bir kısmını sizlerle paylaştık.

Jeoloji Mühendisliği açısından zemin ve temel etüt raporları en yaygın meslek ürünüdür. “Ne zamandan beri bu raporlar hazırlanmakta?” sorusunun cevabını B. Murat Demir ve arkadaşları Mavi Gezegen okurları için araştırdı. “Türkiye’de Zemin ve Temel Etüt Raporlarının Kısa Tarihçesi ve Güncel Bazı Sorunlar” bu araştırmanın ürünü olarak ortaya çıktı.

Kılavuz seviyeler stratigrafik birimlerin yaşlandırılmasında, karşılaştırılmasında ve haritalanmasında kullanılan, geniş bir alanda kolayca tanınabilen ve belirli bir jeolojik zamanı temsil eden tabakadır. Selim İnan hocamız ve arkadaşları Orto Toroslar için yeni bir kılavuz seviye olan “Amonia Bankı’nı” bizler için tanımlamış.

B. Murat Demir ve arkadaşları bu araştırması sırasında Alman Jeolog Wilhelm Salamon-Calvi’nin Türkiye’nin jeolojik yapısı hakkında Başbakan İsmet İnönü’ye gönderdiği mektubu Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı Cumhuriyet Arşivi’nde keşfetti. Bu keşif, bu sayıdan itibaren “Tarihten Notlar” adlı köşemizin ilk yazısı olarak sizlerle paylaşıldı.

2025 yılında maalesef birçok değerli yerbilimciyi kaybettik. Dr. Tandoğan Engin hocamız onlardan biri. Yakın arkadaşı, meslektaşı Y. Ziya Özkan’ın kaleminden “Büyük Maden Jeoloğu Dr. Tandoğan Engin’in ardından…”. Yıllarını bu ülkenin refahı çalışmalarına adayan, dağ-bayır zorlu koşullarda emek sarf eden tüm vefat etmiş yerbilimcileri minnet ve şükran ile anıyoruz.

Son olarak, editör kurulumuz genişliyor, bu sayıdan itibaren Dr. Ezgi Ulusoy (MTA-Ankara) bizlerle bu sorumluluğu paylaşacak. Hoş geldin Ezgi..

Mavi Gezegen`i okumak için lütfen tıklayınız

Editör Kurulu