Tüm dünyayı etkisi altına alan Covid-19 salgını sonrasında yüz yüze gerçekleşen 74. Türkiye Jeoloji Kurultayı, “Doğa Kaynaklı Afetler” ana teması ile coşkulu bir şekilde yapıldı.

Alanında uzman akademisyenler, kamu kurum ve kuruluşları, özel sektör ve jeogenç temsilcilerinin katıldığı ve Prof. Dr. Gürol Seyitoğlu’nun başkanlığını yaptığı 74. Türkiye Jeoloji Kurultayı, Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü (MTA) Kültür Sitesi’nde 11-15 Nisan 2022 tarihleri arasında gerçekleştirildi.

74. Türkiye Jeoloji Kurultayı, Kurultay Başkanı Prof. Dr. Gürol Seyitoğlu’nun açılış konuşması ile başladı. Kurultayın önemine değinerek konuşmasına başlayan Prof. Dr. Seyitoğlu, “33 oturumda 339 bildiri ve 42 posterin sunulacağı kurultayımıza hoş geldiniz. Bu kurultayımızda, akıl ve bilim ile tehlikelerin önceden belirlenmesi, gerekli önlemlerin alınması ve riskleri azaltma çalışmaları ile yaşanması olası can ve mal kayıplarını nasıl en aza indirebileceğimizi konuşacağız” dedi. Seyitoğlu’nun ardından konuşan TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası Başkanı Hüseyin Alan ise, “Bu yıl kurultayımız, daima ülke gündeminde geniş yer alan, mesleki uzmanlık alanımızın da içinde bulunan bir ana tema ile gerçekleştirilmektedir. Kurultayımızın konusunu; 2020- 2021 yılları arasında meydana gelen önemli can kayıplarına ve ekonomik kayıplara neden olan depremler, sel ve taşkın olayları, heyelanlar, fırtına ve kuraklık ile orman yangınları, covid-19 gibi biyolojik afetlerde dahil olmak üzere 200 bine yakın insanımızın yaşamını yitirdiği, 20 bine yakın bina ve bina türü yapının yıkıldığı veya ağır hasar gördüğü doğa kaynaklı afetleri dikkate alarak belirledik” diye konuştu.

Afet, acil durum ve iklim değişikliği hizmetlerinin tek çatı altında toplanması gerektiğini dile getiren Yönetim Kurulu Başkan Alan, “Ülkenin afetlerden en az oranda etkilenmesini sağlayacak bir koordinasyonun olması gerektiğini ifade ederek, Afet, Acil Durum ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın kurulmasın acil bir ihtiyaçtır. Bakanlığın yanı sıra “Fay Yasası” olarak tanımladığımız, aktif fay zonları üzerinde yapılaşmaya sınır getiren yasal düzenleme en kısa zamanda çıkarılmalıdır” şeklinde konuştu. Yönetim Kurulu Başkanı Alan’ın ardından konuşan Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürü Vedat Yanık, jeoloji biliminin önemine değinerek, kurultaya ev sahipliği yapmaktan memnuniyet duyduklarını dile getirdi. Arından sırasıyla; AFAD Başkanı Vali Yunus Sezer, TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Hasan Mandal, Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakan Yardımcısı Prof. Dr. Şeref Kalaycı açılış konuşmalarını gerçekleştirdi.

ALTIN ÇEKİÇ ÖDÜLLERİ SAHİPLERİNİ BULDU

Konuşmaların ardından, TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası tarafından her yıl jeoloji biliminin gelişmesine, mesleğin bilimsel ve pratik etkinliğine katkı veren ve odaya başvuran kişiler arasından seçilen bilim insanı ve araştırmacılarına TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası Altın Çekiç Jeoloji Bilim ve Jeoloji Araştırma/Makale Ödülü verildi.

• Genel Jeoloji Anabilim Dalı’nda Dokuz Eylül Üniversitesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü’nden Çiğdem Tepe,
• Maden Yatakları ve Jeokimya Anabilim Dalı’nda Dokuz Eylül Üniversitesi Jeoloji Mühendisliği’nden Mustafa Çiçek,
• Hidrojeoloji Anabilim Dalı’nda İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü’nden Serhat Tonkul, yazdıkları makalelerle almaya hak kazandı.

Altın çekiç araştırma/makale ödülünün ardından en iyi staj raporu hazırlayan jeogenç üyeleri ile kurultaya destek veren sponsur firmalara plaketleri takdim edildi.

Kurultayın açılış sunumunu, “Tehlikede miyiz? Tehlikeyi gör, Riski anla” konu başlığıyla Prof. Dr. Şükrü Ersoy gerçekleştirdi.

Doğa kaynaklarının kullanılmaya başlanması ile fayda sağlanmaya başladığını ancak aynı anda bir takım zararların da baş gösterdiğini anlatan Prof. Dr. Ersoy, “İnsanoğlu, doğa kaynaklarını kullanmaya başladı, faydalar verdi ancak aynı zamanda zararlar da verdi. İnsanoğluna, yararlı olduğu kadar zararlı da. Çare kim? Yine insan tabii ki” dedi. Sunumunda Covid-19’dan müsilaja tüm afetleri örnekleri ile ve bilimsel çözümlemeleriyle anlatan Prof. Dr. Ersoy, “Türkiye’deki derin kazılarda şehir afetleri devam ediyor. Deprem olmadan da binalarımız yıkılabiliyor. Türkiye’nin en gelişmiş şehirlerinden kabul edilen İstanbul’da binalar çökme sebebiyle yıkılabiliyor, insanlar ölebiliyor. Tehlikeyi kendimiz yaratıyoruz zaten. Toprağı, suyu kirlettik, doğal kaynaklarımızı tükettik” ifadelerine yer verdi. Günümüzdeki en büyük sorunlardan birinin ilkim değişimi olduğuna da değinen Prof. Dr. Ersoy, şu anda dünyada su krizi yaşayan ülkeler olduğunu ve Türkiye’nin de yakın zamanda su krizi yaşayacağını söyleyerek, su politikalarının ve su kullanım alışkanlıklarının tekrar gözden geçirilmesi çağrısında bulundu. Prof. Dr. Ersoy ayrıca, teknolojinin hızlı ilerleyişi ve yapay zekanın insan hayatına faydalar sağladığını ancak bu gelişmelerin baş edemeyeceğimiz sorunlara da yol açabileceğine dikkat çekti.

75. YIL ÖZEL ŞÜKRAN OTURUMU YAPILDI

Esen Arpat onuruna bu yıl düzenlenen 75. Yıl Özel Şükran Oturumu, Prof. Dr. Burhan Erdoğan’ın Başkanlığında bir araya geldi. Düzenlenen oturum sonunda Yönetim Kurulu Başkanımız Hüseyin Alan, Arpat’a plaketini sundu.

BELEDİYELER DE KATILDI

74. Türkiye Jeoloji Kurultay’ına ilk kez belediyeler de geniş katılım gösterdi. Ankara Büyükşehir Belediyesi’nin altın sponsor, İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin bronz sponsor olduğu kurultayda, İzmir Büyükşehir Belediyesi de delege desteği vererek katıldı. Büyükşehir Belediyelerinin Deprem, Zemin, Risk Yönetimi ve Kentsel İyileştirme Daire Başkanları özel oturumlarda sunumlarını yaptılar ve kurultayda kurdukları stantlarla katılımcıları bilgilendirdiler.

74. Türkiye Jeoloji Kurultayı’na altın sponsor olan Ankara Büyükşehir Belediyesi de açtığı stant ile katılımcıları bilgilendirdi. Ankara Büyükşehir Belediyesi Deprem Risk Yönetimi ve Kentsel İyileştirme Dairesi tarafından Doğa Kaynaklı Afetler Özel Oturumu Afet Yönetimi (Zarar Azaltma, Hazırlık, Müdahale ve İyileştirme) Ankara Büyükşehir Belediyesi Afet Risk Azaltma Çalışmaları Oturumu kapsamında, sunumlar gerçekleştirdi.

74. Türkiye Jeoloji Kurultayı’nın bronz sponsoru olan İstanbul Büyükşehir Belediyesi, açtığı standın yanı sıra, kurultayın üçüncü günüde Doğa Kaynaklı Afetler Özel Oturumu Jeolojik/ Hidrolojik Afetler, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Afet Risk Azaltma Çalışmaları Oturumu’nda sunumlarını gerçekleştirdi.

Kurultay kapsamında İzmir Büyükşehir Belediyesi de Doğa Kaynaklı Afetler Özel Oturumu Afet Yönetimi (Zarar Azaltma, Hazırlık, Müdahale ve İyileştirme), İzmir Büyükşehir Belediyesi Afet Risk Azaltma Çalışmaları Oturumu kapsamında sunumlarını gerçekleştirdi.

DEPREM BELGESELİ “DERİN UĞULTU’NUN” İLK GÖSTERİMİ YAPILDI

İstanbul Şubemiz tarafından hazırlanan, Yönetmenliğini Ozan Turgut’un yaptığı başta deprem olmak üzere Türkiye’de yaşanan doğal afetlerden etkilenenler ve konunun uzmanları ile yapılan röportajların yer aldığı “Derin Uğultu” belgeselinin ilk gösterimi, Kurultayın 3’üncü gününde yapıldı. 13 Nisan Çarşamba günü, saat 11:50’de Sadrettin Alpan Salonu’nda yapılan gösterime yoğun bir ilgi oldu. Gösterimin ardından Yönetmen Ozan Turgut ile çekim süreci ve belgesel üzerine küçük bir söyleşi gerçekleştirildi. Söyleşinin sonunda Yönetim Kurulu Başkanımız Hüseyin Alan tarafından Ozan Turgut’a bir teşekkür plaketi verildi.

TÜRKİYE’DE AFET YÖNETİMİ TARTIŞILDI

Kurultayın üçüncü günü “Türkiye’de Afet Yönetimi: Sorunlar, Çalışmalar, Öneriler” paneli, Doç. Dr. Bülent Özmen moderatörlüğünde gerçekleşti. Panele, AFAD Deprem Dairesi Başkanı Murat Nurlu, TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Hasan Mandal, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Yapı İşleri Genel Müdür Yardımcısı Murat Akınbingöl ve Jeoloji Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Başkanı Hüseyin Alan panelist olarak katıldı.

Panel, moderatör Doç. Dr. Bülent Özmen’in 2020-2021 yılında Türkiye’de gerçekleşen deprem, yangın, sel ve müsilaj afetlerini anlatımıyla başladı. Panelde ilk olarak söz alan AFAD Deprem Dairesi Başkanı Murat Nurlu, 2020-2021 yılları arasında Türkiye’de gerçekleşen afet haritasının sunumunu yaptı. AFAD tarafından afet hazırlık projesi yapılan eğitimleri ve afet sonrası çalışma sistemini anlatan Nurlu, 2022 yılını “Tatbikat Yılı” olarak ilan ettiklerini de dile getirerek, tüm katılımcıları AFAD gönüllüsü olmaya davet etti. Nurlu’nun ardından konuşan TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Hasan Mandal, “Doğa Kaynaklı Afetlere Karşı Çoklu Afet Yönetimine Yönelik Gelişmeler ve Fırsatlar” sunumunu yaptı. Mandal, kurum olarak; afetler öncesi, sırası ve sonrasında yaptıkları çalışmaları verileri ile birlikte aktardı. Panelde Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı adına konuşan Yapı İşleri Genel Müdür Yardımcısı Murat Akınbingöl ise, bakanlık tarafından gerçekleştirilen afet önlem ve afet sonrası çalışmalarını anlatarak başladığı sunumunda, 2016 yılından itibaren 46 ilde gerçekleşen 70 afet olayı sonrası çalışmalara ve yapılan çalışmaların önemine yer verdi.

Panelde son olarak konuşan Yönetim Kurulu Başkanımız Hüseyin Alan da, sunumunu, afetleri jeoloji mühendisleri açısından ele alarak hazırladığını dile getirerek, “Doğa kaynaklı afetler, jeolojik/hidrolojik kökenli afetler, meteorolojik/klimatolojik afetler, yangınlar, biyolojik afetler ve kozmik afetler olarak kendi içlerinde 5 ana başlıkta toplanıyor. Ülkemizde son 2 yıl içerisinde görülen afetlere bakıldığında; kozmik afetler dışında tüm afetlerin ülkemizde aktif olduğunu görüyoruz. Depremler, sel ve taşkınlar, heyelan ve kaya düşmesi, obruklar, çökme ve oturma, tıbbi jeolojik riskler, kuraklık, fırtına, hortum, aşırı sıcak veya soğuk gibi meteorolojik afetler, orman yangınları, Covid-19 ve müsilaj gibi biyolojik afetleri görüyoruz” dedi. Ardından afet ile ilgili kurumlar ve kanunlar ile ilgili bilgi veren Alan, son iki yılda gerçekleşen afetlerdeki ölüm, yaralı sayıları ile maddi kayıpların verilerin paylaştı. Türkiye’nin afetlere hazır olmadığını ifade eden Alan, yapılması gerekenlerle ilgili şu önerilerde bulundu: “Afet, Acil Durum ve İklim Değişikliği Bakanlığı kurulmalıdır. Yerel idarelerin altyapısı güçlendirilmelidir. 3194 sayılı imar kanunu, 7269 sayılı afetler kanunu, 4708 sayılı yapı denetim kanunu değiştirilmelidir. Kurulacak bakanlık bünyesinde “afet fonu” kurulmalıdır.”

GELENEKSEL JEOLOJİ GECESİ YAPILDI

Her yıl Kurultayın üçüncü günü düzenlenen Geleneksel Jeoloji Gecesi hareketli günün yorgunluğunu atmak isteyen meslektaşlarımızın katılımıyla gerçekleşti. Dostlukların pekiştirildiği, bir araya gelinerek hasretlerin giderildiği “Geleneksel Jeoloji Gecesi Yemeği “büyük ilgi gördü. 200’ü aşkın meslektaşımız katıldığı gecede Oda Yönetim Kurulu tarafından Kurultay Düzenleme Kurulu Başkan ve Üyelerine emeklerinden dolayı teşekkür plaketi verildi.

THM KOROMUZ KONSER VERDİ

Meslektaşlarımız yoğun geçen oturumların yorgunluğunu 14 Nisan’da Türk Halk Müziği Koromuzun verdiği konserle attı. Türk Halk Müziği koromuzun Hasan Özçırpan şefliğinde verdiği konser büyük beğeni topladı.

POSTER YARIŞMASI SONUÇLANDI

74. Türkiye Jeoloji Kurultayı kapsamında sunulan posterler Düzenleme Kurulu tarafından oluşturulan jüri tarafından değerlendirildi. Jüri tarafından yapılan değerlendirme sonucunda

Denizhan Vardar, Hakan Alp, Sinan Demirel, Hande Aykurt Vardar, Bedri Alpar tarafından hazırlanan “Tekirdağ Şarköy Arası Kıtasal Şelfin Yapısal Unsurlarının Yüksek Ayrımlı Deniz Jeofiziği Verileri ile Belirlenmesi/Determination of Structural Elements of the Continental Shelf Between Tekirdağ and Şarköy with High Resolution Marine Geophysics Data” başlıklı poster birinciliğe,

Şükrü Onur Karaca, Gültekin Erten tarafından hazırlanan “24 Ocak 2020 Sivrice (Elazığ) Depreminin DInSAR Yöntemi İle İncelenmesi ve Jeofizik Modelinin Oluşturulması/Investigation of 24 January 2020 Sivrice (Elazig) Earthquake by DinSAR Method and Geophysical Modeling” başlıklı poster ikinciliğe,

Tuğba Ünver, Nihat Sinan Işık tarafından hazırlanan “Çok Bloklu Kireçtaşı Kaya Kütlesinde Tasarlanan Tünelde Yatay Gerilme Katsayısının Kazı Etrafındaki Plastik Bölgelere Etkisi/The Effect of Horizontal Stress Coefficient on Plastic Zones Occurring Around the Tunnel Designed in Very Blocky Limestone Rock Mass” başlıklı poster ise üçüncülüğe uygun görüldü.

STANTLAR İLGİ GÖRDÜ

74. Türkiye Jeoloji Kurultayı’nda bilimsel oturumlarda yapılan sunumların yanı sıra 12 Nisan Salı günü Ana Sponsorumuz RSC Mining & Mineral Exploration adına Türkiye Temsilcisi Özgür Acır tarafından bir tanıtım sunumu yapıldı. Ayrıca RSC Mining & Mineral Exploration, Maden ve Tetkik Arama Genel Müdürlüğü, Ankara Büyükşehir Belediyesi, İstanbul Büyükşehir Belediyesi, Wings Jeotermalde Kadınlar, Maden Jeologları Derneği, Petrol Jeologları Derneği, ARGETEST, UTEST, Geodestek, Ekoton, Production Solutions, Viking Services, Yeraltı Haber, Pozitif Sondaj ve Türkiye Kömür İşletmeleri’nin stantları da ilgi gördü.

Yaklaşık 2000 kişinin katılım gösterdiği 74. Türkiye Jeoloji Kurultayı büyük bir coşku, katılım ve özveriyle tamamlandı.