Direnç kavramı, 1970’lerin sonlarında ekolojik değişim ve dengelerin anlaşılmasında kullanılıyorken,1990’ların ortalarında afet risk azaltma üzerine yapılan çalışmalarda kullanılmaya başlanmıştır. Birleşmiş Milletler’in 2009 tarihli tanımında afetlere karşı kentsel direnç: “Her türlü tehlike/tehdit karşısında, etkilenme olasılığına sahip yerleşmelerin, toplumların ve tüm sistemlerin; kendilerini koruma, sistemin işleyişini güvence altına alma, kısa sürede yeniden yapılanma ve değişime uyum sağlama için gerekli kaynaklara sahip olması ve bu kaynakları etkin kullanım becerisi” şeklinde açıklanmıştır. Görüldüğü üzere, kentsel direnç, yalnızca yapısal dayanıklılık ve hasar almamayı değil, aynı zamanda yerleşmelerin sürdürülebilirliğinin sağlanması ve iklim değişikliği gibi küresel olaylar karşısında uyum sağlamak yönünde tedbirler alınmasını da içermektedir. “Mekânın gelecekteki kullanımının yönetilmesi” olarak tanımlanan şehir planlama disiplini çerçevesinde direnç artırmaya yönelik çalışmalar, yerleşmenin bütün olarak ele alınmasını gerektirir. Şehirlerin afetlere dirençli bir anlayışla planlanabilmesi, afet gerçekleşmeden önce şehrin sistemsel işleyişine ve mekânsal kurgusuna yönelik kararların alınması ile mümkün olabilmektedir. Kentsel risklere yönelik bu kararların ve önlemlerin afetler öncesinde alınmaması durumunda, yerleşmeleri oluşturan yapılar, yeşil alanlar, okullar, hastaneler, karakollar, camiler gibi ortak kullanım alanları, sanayi ve diğer çalışma alanları, doğalgaz hatları, yollar ve benzeri yapıların tümü üzerindeki riskler ve afetlere karşı zarar görebilirlik artmaktadır.

Hasar görebilirliği artıran faktörlerin başında özellikle jeolojik açıdan sakıncalı alanlar üzerinde düzensiz, plansız ve yoğun yapılaşma gelmektedir. Bu nedenle planlama ve yapılaşma ile ilgili stratejiler ve politikaların “afete dirençli yapılaşma ve şehir planlama” kapsamında ele alınması önem taşımaktadır. 2006 yılından beri sürdürülmekte olan İstanbul Sismik Riskin Azaltılması ve Acil Durum Hazırlık Projesi, kısa adıyla İSMEP, İstanbul’u deprem başta olmak üzere doğal afetlere karşı çok yönlü ve katılımcı bir anlayışla hazırlamaktadır. İstanbul Valiliği bünyesinde İstanbul Proje Koordinasyon Birimi tarafından yürütülen proje, üç ana bileşen çerçevesinde, uygulanmaktadır. İSMEP’in üçüncü bileşeni olarak uygulanan İmar Mevzuatının Etkin Uygulanması, afete dirençli şehir planlama ve yapılaşma konusundaki hazırlıkları içermektedir. Proje belediyeler bünyesinde yerel yöneticilere, teknik personele ve toplum temsilcilerine yönelik olarak bilinçlendirme ve eğitim faaliyetleri, inşaat mühendislerinin eğitimi ve belediyelerde imar ve yapı ruhsatı süreçlerinin iyileştirilmesi konularını kapsamaktadır. Dünya kenti olma iddiasını taşıyan İstanbul’un önündeki en önemli engel, afetlerle baş edebilme yeteneğinin ve kapasitesinin geliştirilmesi olarak öne çıkmaktadır. Bu zorlu sınav, başta karar vericiler olmak üzere toplumun bütün kesimlerinin katılımı, bilgiyi ve deneyimleri paylaşarak yaygınlaştırmaları sayesinde gerçekleşebilecektir. Planlama sürecinde afet risklerinin belirlenmesi ve bu doğrultuda gerekli önlemlerin alınması ile afet zararlarının nasıl en aza indirilebileceği üzerine bir değerlendirme ve rehberlik amacı taşıyan bu kitabın, ülkemizde ve dünyada bu alanda çalışan kişilere ve yararlanacak herkese faydalı olmasını dilerim(İsmep Rehber Kitaplar).

Güzel günler dileğiyle.

https://www.kuzeyekspres.com.tr/afet-direncli-sehirler