CHP Genel Başkan Yardımcısı ve Kahramanmaraş Milletvekili Ali ÖZTUNÇ Adana Milletvekili Müzeyyen ŞEVKİN, Konya Milletvekili Abdüllatif ŞENER, Bursa Milletvekili Orhan SARIBAL, Tekirdağ Milletvekili Okan GAYTANCIOĞLU, Karaman Milletvekili İsmail Atakan ÜNVER, CHP Yüksek Disiplin Kurulu Üyesi Gülsüm FİLORİNALI, CHP İl Başkanı Barış BEKTAŞ İl Başkan Yardımcısı Bekir YAMAN Şubemizi ziyaret ettiler

Ziyarette Mavi Tünel Projesi, Konya Kapalı Havzası yeraltı suyu kullanımı hakkında bilgi ve çözüm önerileri, Yapı Denetim firmaları zemin etütlerin Uygulamaları, Jeoloji Mühendisi istihdamı hakkında bilgi verildi.

Mavi Tünel Projesi ile Tarımsal sulamada kullanılması için Apa barajına su iletilerek Çumra Havzasının sulanması planlanmıştır. Bu amaçla Bozkır ve Avşar Baraj sularının Bağbaşı barajına, Bağbaşı Barajı nın ise, Apa Barajına suyunu iletmesi planlanmıştır.  Projede Bağbaşı barajı diğer barajlardan suyu toplamak için merkez toplayıcı baraj olarak düşünülmüştür. Barajlar Tamamlanmış olup Bozkır Barajından Bağbaşı barajına bağlantı kurulmuş Bağbaşı barajından da Apa Barajına bağlantı sağlanmıştır. Ancak projede Avşar Barajı ile Bağbaşı Barajı bağlantı tünel çalışmaları halen devam etmektedir.  Bu çalışmanın en iyi ihtimalle 2025 ortalama ise 2027 yılında tamamlanması beklenmektedir.

Konya Kapalı Havzası’nda DSİ verilerine göre yıllık yaklaşık 4,3 milyar m³’lük (2,4 m³ YAS+1,9 m³ YÜS) emniyetli su rezervi bulunmakta ve bunun tamamı kullanılmaktadır. Belirlenen emniyetli rezerv kadar yapılacak fiili çekim, olumsuz şartların artmadığı koşullarda, yeraltı su seviyesinde önemli değişime neden olmaz ve olağan herhangi bir tehlike söz konusu yaratmaz. Ancak bugün Havza’daki fiili çekim emniyetli rezervden fazla olup yaklaşık 6,5 milyar m³ dür. Kurak iklim şartları ile birlikte aşırı ve bilinçsiz yeraltı suyu kullanımı nedeniyle yeraltı su seviyesi giderek düşmekte olup, yakın gelecekte yeraltı suyunun çekilemeyecek seviyelere düşmesi neticesinde tamamen susuz kalma tehlikesi ile karşı karşıya kalınacaktır.

Bölgede kuraklık, aşırı su çekimi sonucu 1980 yılından itibaren yeraltı sularında yılda ortalama 1 m düşüm gözlenirken son yıllarda ise 2 ila 3 metre arasında düşümler gözlemlenmiş. Havzada 35 - 40 yılda yeraltı su seviyesinde ortalama 60 - 65 m düşüm görülmüştür.

Bütün sulama imkanları değerlendirildiğinde havzadaki tarıma elverişli yaklaşık 3 milyon hektar alanın sadece 1 milyon hektarı sulanabilmektedir. Halen su azlığı nedeniyle herhangi bir tesis kurulmayan ve sulama yapılamayan dolayısıyla düşük verimle tarım yapılan ya da yapılamayan yaklaşık 2 milyon hektar alan ise su beklemektedir. Mevcut suyun 0,5 milyar m³ içme ve kullanma suyu olarak tüketildiğinden havzada yıllık 10,7 milyar m³ su açığı (hektar başına 5000 m3 su ihtiyacı olduğu varsayıldığında) çözüm bekleyen en önemli problem olarak karşımızda durmaktadır.

Ayrıca 2008 yılında DSİ verilerine göre 30 bin civarında ruhsatlı sulama kuyusu, 65 bin civarında ise ruhsatsız (kaçak açılmış) kuyu tespit edilmiştir. Günümüzde ruhsatsız kuyu sayının 100 bini aştığını düşünülmektedir. Kaçak kuyular aşırı ve kontrolsüz su kullanımına neden olmaktadır. Aşırı ve kontrolsüz su kullanımını düzenlemek üzere çıkarılan 6111 sayılı yasada yeraltı sularımızın ölçüm sistemleri ile gözlenmesi hükmü yıllardır ertelenerek yürürlüğe sokulamamıştır. Bu durum suyun kontrolünü sağlamayı engellerken kaçak kuyu ile sulama yapan çiftçiler içinse daha fazla maliyet girdisi olarak karşımıza çıkıyor.

Sonuç olarak; Gelecek nesillerin güvenilir, sağlıklı ve ekonomik içme ve kullanma suyuna sahip olabilmesi için acilen etkin önlemler alınması ve uygulanması gerekmektedir. Yeraltı ve yerüstü tüm su kaynaklarımızı kapsayan ve suyun devletin hüküm ve tasarrufu altında, kamu yararına bir kaynak olduğu esasına dayalı, yeni bir “Su Varlığı Yasası”na ihtiyaç vardır.

Bunun yanı sıra Havzalar bazında su idaresini sağlayacak yasal düzelmemelere de gerek duyulmaktadır. Bu kapsamda özellikle tehlike çanlarının çaldığı Bölgemizde, Konya Kapalı Havzası Su Yönetim Merkezi’nin kurulması kaçınılmazdır. İçerisinde veri toplama, veri transferi, erken uyarı sistemi, havza gözleme merkezinin de olacağı Havzadaki tüm suyun idaresine ilişkin her türlü bilginin üretilebileceği yeterli donanımlara sahip bir teşkilatlanmanın oluşturulması gerekmektedir.

Yapı Denetim Firmaları ile ilgili olarak ise, zemin etüt kontrollerinde yaşanan sıkıntılar dile getirilerek jeoloji mühendisliği hizmetlerinin daha etkin kontrolü için yapı denetim firmalarında jeoloji mühendislerinin denetçi mühendis olmaları ifade edilmiş ayrıca bu konuda meclisteki çalışmaları ve gayretlerinden nedeni ile meslektaşımız sayın vekilimiz Müzeyyen ŞEVKİN e teşekkürlerimizi ilettik.

Ziyaretlerinden dolayı Milletvekillerimize ve Heyete teşekkür ediyoruz.