Bugün 17 Ekim 2019, 3. Dünya Jeoetik gününü kutluyoruz. Yerbilimleri uygulamalarındaki etik sorunlarıyla ilgili tartışmayı genişletmek ve farkındalık yaratmak için çok disiplinli bilimsel bir platform olarak kurulan Uluslararası Jeoetik Teşvik Birliği (IAPG) tarafından 2017’de başlatılan Dünya Jeoetik Günü, bu yıl ‘Gelecek İçin…. Bugün Tohum Ek’ (Seed Today...... For The Future) ana teması ile kutlanacaktır. Bu etkinlik, 2019 Dünya Bilim Haftası ve 2019 Küresel Etik Günü kapsamında yer almaktadır.

Toprak, hava ve su kirliliği, toprak bozulması, biyolojik çeşitlilik kaybı, küresel ısınma, doğanın aşırı tahribatı, günümüzde insan toplulukları için ana tehditler arasındadır.

2019 Yılı Uluslararası Jeoetik Günleri toplumlara, insan eliyle meydana gelen küresel değişimler konusunda farkındalık yaratmak, sorumluluklarını artırmak ve gezegenimizle olan ilişkilerini gözden geçirmeleri gerektiğini hatırlatmak amacındadır. Çağrının bir bölümü de yerbilimcilere olup, toplumları bu konularda aydınlatma görevleri olduğunu bildirmektedir. 

Kalıcı bir belge olan Uluslararası Jeoetik Bildirgesi, 35. Dünya Jeoloji Kongresi sırasında hazırlanmış (Cape Town, Güney Afrika, 27 Ağustos - 4 Eylül 2016) ve Uluslararası Jeoetik Teşvik Birliği tarafından 26 Ekim 2016`da onaylanmıştır. 

Bildirge, yerbilimcilerin çalışmalarında etik davranışları bilinçli olarak benimsemelerini, bu amaçla ortak politikaların, yönergelerin, stratejilerin ve araçların geliştirilmesini teşvik etmekte; toplumun bütününün ve tek tek fertlerinin doğaya karşı sorumluluğunu da hatırlatmakta, uygun mesleki davranış biçiminin bilimsel sonuçlara ve sürdürülebilirlik ilkesine göre geliştirilmesini öğütlemektedir.

Genel olarak Mühendislik, özel olarak da insanın doğayla ilgili her türlü girişiminde en temel meslek disiplini olan ve çok geniş bir uygulama alanı bulunan jeoloji mühendisliği hizmetleri, gerek tek tek bireylerin, gerekse toplumun günlük yaşamının her noktasını giderek daha çok etkilemekte, bu etki günümüzle sınırlı kalmayıp geleceğimizi ve kaynaklarımızın kullanımını da kapsamaktadır. Bu nedenle de, jeoloji mühendislerinin topluma, yaşadıkları çağa, doğaya karşı sorumlulukları da hizmetlerinin kapsamıyla aynı oranda artmakta, bu toplumsal sorumluluk ülkemizde daha da önemli hale gelmiş bulunmaktadır.

Bu kapsamda, yaşamsal konularda faaliyet gösteren jeoloji mühendislerinin mesleki çalışmalarının niteliğini ve güvenilirliğini arttırmak, jeoloji mühendisliği uygulamalarında kabul edilmiş/edilebilir davranışları belirlemek ve mükemmelliği teşvik etmek, mesleki hizmet uygulamalarının standartlarını yükseltmek, mesleki etkinliklerinde topluma, doğaya, mesleğe, meslektaşlarına, hizmet verdikleri gerçek ya da tüzel kişilere, Jeoloji Mühendisleri Odasına ve birey olarak kendilerine karşı mesleki davranış ve sorumlulukları için bir çerçeve oluşturmak amacıyla meslek mensuplarının uymaları gereken asgari etik ilkelerin belirlenerek yayınlanması bir gereklilik haline gelmiştir.

Bu amaçla hazırlanan, TMMOB JEOLOJİ MÜHENDİSLERİ ODASI MESLEK ETİĞİ YÖNETMELİĞİ 3 Ağustos 2019 tarihli Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiş bulunmaktadır. Yönetmelik, jeoloji mühendislerinin, toplumu ve gezegeni etkileyen rolleri bağlamında; insanın her türlü faaliyeti ile dünya sistemiyle etkileşime girdiği her yerde, uygun davranışları ve uygulamaları destekleyen değerler bütünü olan jeoetik temel ilkelerini ortaya koyarken; meslektaşlarımızın topluma, doğaya, mesleğe, meslektaşlarına, hizmet verdikleri kişilere, Odaya ve kendilerine karşı sorumlu oldukları mesleki davranış ilkelerini de ayrıntılı olarak tanımlayarak uygulamaya koyan ülkemizdeki ilk yazılı kurallar bütünü olma özelliğini de taşımaktadır.

İnsani değerlerimizin giderek daha fazla erozyona uğratıldığı ülkemizde, doğaya, topluma ve mesleğe olan sorumluluklarımızın daha bir artmış olduğu bilinciyle, “GELECEK İÇİN BİR TOHUM DA SEN EK ŞİARIYLA” DÜNYA JEOETİK GÜNÜNÜ KUTLUYORUZ.

TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası

Yönetim Kurulu